İnsan resursları nədir və məqsədləri nələrdir?

Böyük və ya kiçik hər bir təşkilat biznesi idarə etmək üçün müxtəlif növ kapitaldan istifadə edir. Kapitala, biznesə gəlir əldə etmək üçün istifadə olunan pul vəsaitləri, qiymətli əşyalar və ya mallar daxildir. Məsələn, pərakəndə satış mağazası qeydlərdən və inventardan istifadə edə bilər, konsaltinq şirkətinin isə xüsusi proqram təminatı və ya binası ola bilər. Sənayedən asılı olmayaraq, bütün şirkətlərin ortaq bir cəhəti var: onların kapitalını işlətmək üçün əməkdaşları olmalıdır. Bu səbəbdən deyə bilərik ki, insan resursları təşkilatların ən mühüm kapitalıdır.

İnsan Resursları nədir?

İnsan resursları, tez-tez insan resurslarının idarə edilməsi və ya kadrların idarə edilməsi adlanır, müəyyən bir təşkilat üçün işçilərin işə götürülməsinə və idarə olunmasına yönəlmiş ixtisaslaşmış biznes sahəsidir. İnsan resursları ümumiyyətlə işçilərlə əlaqəli məsələlərlə məşğul olur. Bunlara kompensasiya, müavinətlər, işə götürmə, işdən çıxarma, təhlükəsizlik, sağlamlıq və təlimlə məşğul olmaq aiddir. Müasir rəqabətli iş dünyasında işçilərin şirkətin ümumi məqsədlərinə nail olmaq üçün səmərəli töhfə verdikləri müsbət iş yeri mədəniyyətinin inkişafı üçün insan resursları getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. İnsan resursları mütəxəssisləri bütün ölçülü təşkilatlar üçün insan kapitalını idarə etməyə kömək etmək üçün istehsaldan səhiyyəyə, hökumətə qədər demək olar ki, hər bir sənayedə çalışırlar.

HR-nin məqsədlərini dörd kateqoriyaya bölmək olar:

Sosial məqsədlər: şirkətin və işçilərinin etik və sosial ehtiyaclarına və ya çağırışlarına cavab verən tədbirlər həyata keçirirlər.

Təşkilati məqsədlər: təşkilatın səmərəliliyini təmin etməyə kömək edən tədbirlər burada önəmlidir. Buraya təlimlərin verilməsi, müəyyən bir iş üçün lazımı sayda işçilərin işə götürülməsi daxildir.

Funksional məqsədlər: bunlar bütövlükdə təşkilat daxilində HR-nin düzgün işləməsini təmin etmək üçün istifadə olunan təlimatlardır.

Şəxsi məqsədlər: hər bir işçinin şəxsi məqsədlərini dəstəkləmək üçün istifadə olunan resurslar bura aiddir. Buraya işçilərin məmnuniyyəti, eləcə də, təlim və ya karyera inkişafı üçün imkanlar daxildir.

İnsan Resurslarının məsuliyyəti nələrdir?

İşçi qüvvəsi təşkilatın əldə edə biləcəyi ən dəyərli və vacib aktiv hesab edildiyi üçün ixtisaslı və ardıcıl HR idarəçiliyinin əhəmiyyətini gözardı etmək olmaz. İnsan resurslarının idarə edilməsi işçi qüvvəsinin hər bir üzvünün tapılması, işə götürülməsi, təlimi və optimallaşdırılmasının bütün spektrini əhatə edir. Əksər təşkilatlarda insan resursları menecerləri, nümayəndələr və şöbələr aşağıdakılar üçün məsuliyyət daşıyırlar:

-işə qəbul və seçim proseslərinin planlaşdırılması və icrası;

-performansın qiymətləndirilməsi, istedadların müəyyən edilməsi və işçilərin inkişafının təkmilləşdirilməsi;

-kadrlar və davranışla bağlı şirkət siyasətinin həyata keçirilməsi;

-məcburi təlim və davamlı inkişaf imkanlarının təmin edilməsi;

-işçilərin şikayətlərinə və intizam məsələlərinə baxılması;

-rəhbərlər və maraqlı tərəflərlə birbaşa əlaqə;

-müsbət və fəal iş yeri mədəniyyətinin təbliği.

Bütün hallarda insan resursları şöbəsinin fəaliyyətləri bütün təşkilatın ümumi fəaliyyətinə və uzunmüddətli uğuruna birbaşa təsir edəcəkdir. HR geniş və müxtəlif sahə olduğundan, əksər təşkilatlar müxtəlif məsuliyyətlərə nəzarət etmək üçün müxtəlif kadr mütəxəssisləri təyin edirlər. 

İnsan Resurslarının rolu təşkilatın missiyasına nail olmaq və mədəniyyəti gücləndirmək üçün iş yerində insanları idarə etməkdir. Səmərəli şəkildə həyata keçirildikdə HR menecerləri şirkətin məqsədlərinə çatmaq üçün lazımı bacarıqlara malik yeni mütəxəssisləri işə götürməyə kömək edə bilər, həmçinin,  hədəflərə çatmaq üçün mövcud işçiləri yetişdirməyə və inkişaf etdirməyə kömək edə bilər.

Şirkət yalnız öz işçiləri qədər yaxşıdır, bu da İnsan Resurslarını biznesin sağlamlığının qorunması və ya yaxşılaşdırılmasının vacib hissəsinə çevirir. Bundan əlavə, HR menecerləri təşkilatın rəqabətdə qalmasına kömək etmək üçün əmək bazarının vəziyyətini izləyə bilərlər. Buraya kompensasiya və əmək haqqının ədalətli olmasını təmin etmək, işçilərin işdən çıxarılmasının qarşısını almaq üçün tədbirlərin planlaşdırılması və iş rollarının bazara uyğunlaşdırılması daxil ola bilər.